Overheidsalternatief voor itsme-app: eenvoudig en veilig inloggen op één loket prioriteit!

In de commissie Algemeen Beleid van het Vlaams parlement ondervroeg Vlaams volksvertegenwoordiger Stijn De Roo (cd&v) minister-president Jan Jambon (N-VA) over de berichtgeving rond een alternatief van de federale overheid voor de app itsme die in 2023 operationeel zou moeten zijn en zou toelaten om in te loggen op overheidswebsites en banktoepassingen.

De app itsme is ontwikkeld door Belgian Mobile ID, een bedrijf dat werd opgericht door vier grootbanken en drie telecomoperatoren in België. Staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel zou vooral vinden dat de Belgische overheid voor zulke cruciale technologie niet afhankelijk mag zijn van één privébedrijf en is bezorgd over een buitenlandse overname of over een plotse uitval zonder bruikbaar alternatief.

Op de vragen van De Roo antwoordde de minister-president dat het vanwege ‘vendor lock-in’, dus een te grote afhankelijkheid van een enkele leverancier, en vanwege bedrijfszekerheid aan te bevelen is dat de burgers meerdere mogelijkheden hebben om zich digitaal en mobiel te authenticeren.

De minister is er minder van overtuigd of men op de private markt of federaal toegangscontroles of authenticatietoepassingen en apps moet maken.  

Tussen de federale overheid en het agentschap Digitaal Vlaanderen is momenteel al geregeld overleg over het gebruik van itsme als authenticatiehulpmiddel, onder andere voor de CovidSafeBE-app, die door Digitaal Vlaanderen ontwikkeld werd tijdens de coronapandemie.

Er wordt nauw samengewerkt tussen het federale en het Vlaamse niveau om data en documenten beschikbaar te stellen aan de burgers en ondernemingen. Zo maakt Vlaanderen volop gebruik van de federale eBox als digitale postbus, zowel voor burgers als ondernemingen. Burgers hebben toegang tot de eBox via Mijn Burgerprofiel, ondernemingen hebben toegang tot hun eBox via het e-loket voor ondernemers. Via Mijn Burgerprofiel worden niet alleen verzonden documenten ontsloten, maar ook andere data. Gebruikersonderzoek toont aan dat burgers verwachten dat ze via een loket alle informatie van de overheid kunnen raadplegen, los van het bestuursniveau. De Vlaamse overheid zet dan ook in op de uitwisseling van data met verschillende bestuursniveaus. Via het gegevensuitwisselingsplatform maximale gegevensdeling tussen administraties (MAGDA) worden ook nu al heel wat federale data ter beschikking gesteld van Vlaamse en lokale entiteiten.

In 2021 werd de MAGDA Documentendienst gebouwd die overheidsinstanties in Vlaanderen toelaat om de documentstromen in hun businessprocessen te digitaliseren of de verzending van hun post te automatiseren. Hiermee worden documenten digitaal afgeleverd in de eBox van burgers en ondernemingen. Er zijn momenteel reeds meer dan tweehonderd aansluitingen gerealiseerd op de MAGDA Documentendienst, door een mix van Vlaamse overheidsinstellingen en lokale besturen. Voor de verdere uitbouw van de mogelijkheden van de MAGDA Documentendienst wordt er zeer frequent afgestemd tussen de betrokken federale entiteiten – dat is dan vooral de FOD Beleid en Ondersteuning en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid – en Vlaanderen via het agentschap Digitaal Vlaanderen maar ook het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO).

Wat de impact of de samenhang met de persoonlijke Vlaamse datakluizen betreft, volgens de geplande herziening van de Europese eIDAS-verordening (electronic IDentification Authentication and trust Services) krijgt elke lidstaat de verantwoordelijkheid om een implementatie door te voeren van een Digital Identity Wallet, waarbij elke burger de mogelijkheid wordt gegeven om toegang te krijgen tot zijn persoonlijke digitale identiteitsportefeuille. Deze nieuwe wetgeving moet er ook voor zorgen dat elke burger zijn unieke digitale sleutel kan gebruiken om specifieke gegevens vanuit die identiteitsportefeuille op een veilige manier te delen met zowel publieke als private instanties, en dit binnen alle Europese lidstaten.

Vlaanderen heeft ondertussen ruime ervaring opgedaan met de implementatie van persoonlijke datakluizen en is bereid om de federale implementatie van de Digital Identity Wallet maximaal te ondersteunen en hierin samen te werken met de federale overheid.

Stijn De Roo: “Itsme is vandaag een groot succes, met 6 miljoen gebruikers in België, een score van 4,8 op de appstore, meer dan 1000 overheidsplatformen die er al op hebben aangelogd en meer dan 250 bedrijven die het aanbieden.

Vlaanderen is een regio met een krapte op de arbeidsmarkt, zeker als het gaat over ICT-profielen. Als blijkt dat op de private markt een aanbieder is die via de geldende verordening, de eIDAS-verordening, ook in staat is om dezelfde functionaliteiten aan te bieden met minder publieke gelden, moet men zich daarover vragen durven stellen.

Het nut van een nieuw overheidsinitiatief lijkt mij in eerste instantie niet direct duidelijk. Ik hoop dat de federale collega’s genoeg tijd nemen om met alle betrokken partijen in overleg te gaan en een evaluatie te maken om de juiste beslissing te kunnen nemen.

De kern van de zaak blijft dat de burger op een eenvoudige manier en veilig kan inloggen op één loket en alle overheidsdocumenten kan raadplegen. Overleg tussen de Vlaamse en de federale overheid daarover is noodzakelijk!”

Het volledige verslag van mijn vraag kan je hier lezen.