Vlaams volksvertegenwoordiger Stijn De Roo (cd&v) informeerde bij partijgenoot, minister van Landbouw Jo Brouns naar het welbevinden van land- en tuinbouwers, een jaar na de lancering van het betreffende actieplan. Er komen steeds meer signalen van land- en tuinbouw(st)ers die kampen met mentale en sociale problemen.
Uit haar recentste jaarverslag blijkt dat vzw Boeren op een Kruispunt in 2022 druk werd bevraagd en 302 aanmeldingen noteerde. Dat is een derde meer dan in 2021 en een verdubbeling tegenover 2019. De aanmeldingen zijn complexer en gaan dieper dan in het verleden. Het aantal sessies bij psychologen verviervoudigde tussen 2019 en 2022.
“Ik zie twee belangrijke factoren die een verhoging van de taaklast van Boeren op een Kruispunt in de hand werken,” stelde de minister in zijn antwoord.
Enerzijds is het onmiskenbaar dat momenteel de context waarin landbouwers moeten werken heel zwaar is, zo is er het veranderend beleid, de regelgeving, de prijsvorming, de oorlog in Oekraïne, …
Anderzijds is het belangrijk dat de land- en tuinbouwers hulp en ondersteuning vinden en ook daadwerkelijk de stap ernaartoe zetten. Een enquête van ILVO uit 2019 gaf immers aan dat slechts de helft van de landbouwers de stap naar hulp en ondersteuning zet en dat slechts één op de drie makkelijk de juiste hulp vindt.
Verschillende acties in het ‘actieplan welbevinden van de Vlaamse land- en tuinbouw’ dragen daartoe bij. Boeren op een Kruispunt zet ook in op verdere bekendmaking om haar zichtbaarheid te verhogen. Het actieplan zal het aantal aanmeldingen bij Boeren op een Kruispunt wellicht niet verlichten.
Het versterken van de maatschappelijke waardering voor land- en tuinbouwers en hun producten is niet het werk van één organisatie, maar van ons allemaal. Daarbij wordt al op verschillende elementen ingezet: input voor leerboeken onderwijs, ontmoetingen met land- en tuinbouwsector voor kinderen en volwassenen, ontmoetingen van landbouwers onder elkaar, het betrekken van landbouwers in processen en plannen van gemeentes en hogere niveaus, ….
Het thema welbevinden wordt sinds kort mee opgenomen door het Vlaams Ruraal Netwerk. In juni 2023 wordt een netwerkdag georganiseerd waar de stakeholders van het actieplan welbevinden worden samengebracht. Daar zullen een aantal lopende en/of afgelopen projecten worden besproken, en wordt ruimte voorzien om te netwerken waaruit eventuele nieuwe samenwerkingen kunnen ontstaan.
Wat de samensmelting tussen Landelijk Infopunt voor Vrouwen (LIV) en Boeren op een kruispunt betreft: bij de voorbereiding van het actieplan welbevinden waren het de landbouwers zelf die het belang van het bestaan van één aanspreekpunt voor landbouwers die hulp en ondersteuning zoeken, beklemtoonden. Naast een drempelverlagend effect wordt op deze manier de expertise ook gebundeld. De focus op de vrouw in de landbouw is binnen de werking van Boeren op een Kruispunt ingebouwd. Zo benut de overheid het meest efficiënt de ondersteuning naar landbouwers in hun welbevinden.
Stijn De Roo: “De sector kampt met zorgen en onzekerheden waardoor het welbevinden van de land- en tuinbouwers in het gedrang komt.
Het is dan ook van groot belang dat daaraan voldoende aandacht wordt besteed vanuit het beleid. ‘Boeren op een kruispunt’ levert schitterend werk. Het versterken van de maatschappelijke waardering voor land- en tuinbouwers en hun producten is niet het werk van één organisatie, maar van ons allemaal!”