In 2019 opende het eerste transitiehuis in ons land in Mechelen. De opening van het tweede transitiehuis in de Leo Tertzweillaan in Gentbrugge was voorzien in 2023.
Volgens de plannen zullen zestien gedetineerden, die zich op het einde van hun straf bevinden, daar intensieve begeleiding krijgen bij hun re-integratie in de maatschappij.
De vergunning voor het transitiehuis in Gentbrugge werd geweigerd door het Gentse stadsbestuur, omdat het dossier niet voldoet aan de technische vereisten.
Hierover stelde fractieleider Stijn De Roo volgende vragen op de gemeenteraadscommissie van 17 oktober:
- Hoe gaat het stadsbestuur om met de bezwaren en/of bezorgdheden vanuit de buurt? Hoe verlopen de gesprekken met de buurt?
- In welk opzicht zijn de stadsdiensten betrokken bij de nodige begeleiding tijdens en na het verblijf in het transitiehuis? Op welke manier wordt het middenveld betrokken?
- Kan de burgemeester een nieuwe inschatting maken van de timing voor dit project?
Burgemeester De Clercq antwoordde:
"Dit stadsbestuur heeft het project van de transitiehuizen en detentiehuizen steeds gesteund en zich heel voluntaristisch getoond toen er vanuit het kabinet van minister van Justitie de oproep kwam om mee te zoeken naar panden waar deze konden worden ingericht. Het bestuur erkent de meerwaarde van een transitiehuis als waardevolle methodiek om de re-integratie van gedetineerden in de maatschappij te bevorderen en recidive te voorkomen.
De schaarste aan panden in eigen beheer, gecombineerd met de Oekraïnecrisis, hebben deze zoektocht bemoeilijkt. De piste van het Caermersklooster bleek niet geschikt. Uiteindelijk voldeed een pand in private eigendom gelegen in de Leo Tertzweillaan 58-59 aan de eisen. Het huis zal uitgebaat worden door Sterkhuis, een samenwerkingsverband tussen G4S Care en Exodus Nederland. Sterkhuis baat ook het Mechelse transitiehuis uit en heeft zodoende de nodige ervaring en expertise. De Stad is louter facilitator.
Een transitiehuis is een kleinschalige instelling voor gedetineerden op het einde van hun straf. Het vormt een brug tussen de klassieke gevangenis en het leven in vrijheid. In het transitiehuis worden gedetineerden intensief begeleid om hun leven en plaats in de maatschappij opnieuw zinvol op te nemen en in te richten, wat de kans op recidive helpt voorkomen. Ze worden daarbij begeleid door leef- en krachtcoaches.
Men spreekt van deelnemers ipv gedetineerden die actief en gemotiveerd hun re-integratie in de maatschappij willen voorbereiden. Ze worden - binnen de gevangenis - streng geselecteerd/gescreend om te mogen deelnemen aan het transitiehuis. De deelnemers verblijven gemiddeld 6 maanden in het transitiehuis. Volgens een strakke weekplanning volgen ze activiteiten waarvoor ze ook buiten het transitiehuis komen, vb. om te werken, opleiding te volgen, een woonst te zoeken, hulpverlening te volgen, familie te bezoeken, te sporten…. In die zin is het een ‘open’ gevangenis, doch volgens een strikte agenda, opgevolgd/gecontroleerd door het transitiehuis-personeel. Men kan dus niet vrij in- en uitlopen zonder toestemming.
Onze diensten brachten begin april een bezoek aan het Transitiehuis in Mechelen. Hun bevindingen na het bezoek waren heel positief. Er wordt vanuit Sterkhuis actief ingezet op verbinding met de buurt. Dit door transparant te zijn en de buurt goed te informeren.
Dit werd gedaan aan de hand met gesprekken met buren en door het organiseren van een infomoment. We organiseerden een eerste algemene informatievergadering waarop buren hun bezorgdheden en wensen kenbaar konden maken. Dit vond in Gentbrugge plaats op 5 juli 2022 met een 40-tal aanwezige buurtbewoners. Verschillende diensten waren ook aanwezig zoals de Dienst Preventie voor Veiligheid, Dienst Beleidsparticipatie, de politie,… Het concept en de plannen werden daar een eerste maal toegelicht in alle transparantie.
Het is de bedoeling om ook bij de definitieve opening buurtbewoners opnieuw uit te nodigen. Dit keer in het Transitiehuis zelf waar ze een rondleiding gaan krijgen en uitleg rond de dagdagelijkse werking door coaches en deelnemers.
Tijdens het infomoment konden al een aantal bezorgdheden van buurtbewoners weggenomen worden. Het feit dat er steeds personeel aanwezig is en een contactnummer is waar ze 24uur op 24 terecht kunnen, was een geruststelling. Er waren ook veel vragen rond de bouwvergunning. Zo waren een aantal bezorgdheden rond inkijk en privacy. Indien buurtbewoners niet aanwezig konden zijn op het infomoment werden ze doorverwezen naar Gentinfo of de website van https://transitiehuizen.be/ waar de werking heel duidelijk wordt uitgelegd. Vzw Sterkhuis heeft zich eveneens geëngageerd om bereikbaar te zijn voor vragen.
Buurtgericht werken, is per definitie tweerichtingsverkeer. De deelnemers maken gebruik van het reguliere aanbod in de samenleving. Ze gaan naar dezelfde winkel, hetzelfde interimkantoor, dezelfde fitness en rijden met dezelfde bus of trein als andere, vrije burgers.
Hiermee geeft de stad - en bij uitbreiding de samenleving - hen de kans om hun leven opnieuw op te bouwen. Daartegenover zoeken de deelnemers van het Transitiehuis naar manieren om iets terug te doen voor de (naaste) buren, de stad en de samenleving. Dit kan op verschillende manieren worden vormgegeven zoals een samenwerking met een woonzorgcentrum, een buurthuis of een andere lokale speler. Het initiatief wordt genomen vanuit de werking van het transitiehuis maar uiteraard kan dit aansluiten op bestaand aanbod vanuit de stad.
De Dienst Beleidsparticipatie zal zeker in de opstartfase een brug zijn tussen het transitiehuis, de buurt en het plaatselijke middenveld zodat vanuit een constructieve verstandhouding en een vertrouwensrelatie kan worden samengewerkt. Dit door het transitiehuis te laten deelnemen aan het wijkactieteam, dat wordt georganiseerd door de wijkregisseur. Daarnaast zal er een zesmaandelijks overleg zijn tussen het transitiehuis en de buurtbewoners om opportuniteiten, signalen en bezorgdheden te bespreken.
Op 29/09/2022 werd een nieuwe omgevingsvergunningsaanvraag voor de Leo Tertzweillaan 58 te Gentbrugge ingediend in het omgevingsloket. De beslissing wordt uiterlijk midden januari 2023 verwacht. Vanuit Sterkhuis vernemen we dat in tussentijd alle vereiste opmetingen en bestellingen gebeurden zodat de nodige verbouwingen kunnen gedaan worden eens de vergunning afgeleverd wordt. Vanaf de vergunning rekenen de projectverantwoordelijken op een zestal maanden voor de finalisering van de inrichtingswerken. Ze hopen dan ook voor de zomer het Transitiehuis van Gent te mogen openen."
Het volledige fragment kan je via deze link (her)bekijken.
