Weekend recap!
Het was er weer eentje onder de mensen, met trappist, veel lekkers en gelukkig ook wat zon!
Op vrijdag 23 februari 2024 keurde de Vlaamse regering een versoepeling goed van de regels voor zwemmen in open lucht. De milieutechnische voorwaarden werden aangepast zodat het eenvoudiger wordt om een zwemzone te starten, zonder daarbij de veiligheid voor de zwemmers uit het oog te verliezen.
Er werd ook een nieuwe categorie van zwemwater ingevoerd: de vrije zwemzone. Deze categorie laat lokale besturen toe om op een laagdrempelige manier bijkomende zwemlocaties te voorzien. Er zijn enkel een test van de waterkwaliteit, een toelating van de eigenaar of beheerder en een risicobeoordeling nodig, die moeten worden goedgekeurd door het Departement Zorg. Lokale besturen zullen vanaf eind maart hun gewenste locaties kunnen aanmelden.
In de beleidsnota's Publieke Ruimte en Sport, alsook in de nota "Water in de Stad" spreekt de Stad de ambitie uit om te mogelijkheden tot zwemmen in openlucht te onderzoeken en uit te breiden.
Fractievoorzitter Stijn De Roo stelde hierover vragen op de gemeenteraad:
- Hoe gaat de Stad aan de slag met de nieuwe, soepelere regels?
- Welke mogelijkheden ziet de schepen op heden om in Gent gebruik te maken van dit besluit?
- Plant de Stad dit jaar één of meerdere locaties aan te melden bij het Departement Zorg?
Schepen Watteeuw antwoordde:
"We vragen reeds lang aan Vlaanderen minder regels om zwemmen mogelijk te maken in waterlopen. Door de versoepeling van de VLAREM wetgeving kunnen (tijdelijke) zwemzones in open water eenvoudiger worden ingericht. Er zijn een aantal zaken versoepeld: het kan zonder toezichter/redder, en zonder bijhorende accommodatie (sanitair, omkleedruimte, enz.).
Er zijn wel nog altijd een heel aantal voorwaarden die blijven om een (tijdelijke) zwemzone in open water in te richten:
- de waterkwaliteit moet voldoende goed zijn (continue monitoring via staalnames door exploitant),
- een toelating van de beheerder van de waterloop (bvb. De Vlaamse Waterweg)
- voldoende veiligheid:
- veiligheidsplan dient te worden goedgekeurd door Departement Zorg (passende risicobeoordeling)
- aanwezigheid van reddingsboei, pontons, enz.
Momenteel onderzoeken we welke mogelijke locaties in open water we kunnen inrichten voor meer zwemwater voor de Gentenaar. We willen dat deze zwemzones kleinschalig, tijdelijk én gericht zijn op een wijk of buurt. Kleinschalig betekent ook met weinig technische inrichting en een beperkte infrastructuur. Gewoon zwemmen in proper water waar het kan. Iets dat vroeger vanzelfsprekend was.
Op basis van de nieuwe regels bereiden we een proefproject voor met meerdere kleine zwemlocaties gespreid over Gent. We startten in 2023 met een eerste onderzoek naar mogelijke zwemplekken in open water. Op verschillende potentiële locaties meten we de waterkwaliteit. Ik heb deze locaties reeds eerder vermeld in antwoord op mondelinge vragen.
We moeten blijven voldoen aan de Europese zwemwaterrichtlijn, daar is niks aan versoepeld. Het water moet voldoende proper en veilig zijn om zwemmen toe te laten. Bij de waterkwaliteitsmetingen keken we vooral naar de waarden e-coli- en enterokokken. Hieruit bleek dat sommige locaties in Gent-centrum onvoldoende waterkwaliteit hebben. 4 locaties hebben momenteel een voldoende waterkwaliteit (op basis van 4 metingen in zomer 2023. Een vijfde locatie is momenteel matig goed.
In navolging van de versoepeling van de VLAREM wetgeving maakt Departement Zorg in 2024 een leidraad op voor steden en gemeenten. Deze leidraad moet lokale besturen begeleiden bij het realiseren van mogelijke zwemlocaties in open water. Momenteel wachten we nog op deze leidraad en meer duidelijkheid van het Departement Zorg rond de risico-beoordeling. Bedoeling is dat we hiermee verder aan de slag kunnen i.f.v. 1e realisatie in zomerperiode 2025.
In 2024 willen we de voorbereiding van deze buurtgerichte zwemlocaties voor de Gentenaar verder voorbereiden:
- onderzoek van de verschillende locaties waar zwemzones kunnen ingericht worden (extra metingen waterkwaliteit, veiligheid, gedragenheid buurtbewoners, enz…)
- In beeld brengen van alle beheeraspecten (zwemverboden aanduiden, bemonstering water, ,…) en alle aspecten rond verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid
- In beeld brengen kostprijs
- Overlegtraject verder zetten met betrokken overheden: waterwegbeheerder DVW (i.f.v. toelating), VMM (meldingsdossier) en Departement Zorg (veiligheidsdossier)
- Communicatietraject uitwerken, vb 10 zwemgeboden, buurtinfo-avond, enz…
Het is de bedoeling dat we starten vanaf zomer 2025 met een proefproject voor tijdelijke zwemlocatie(s) in open water. Ik zou het eigenlijk liever vroeger hebben, liefst deze zomer al, maar de regelgeving is nog maar pas gewijzigd. Er is nog onduidelijkheid rond de risico beoordeling, Vlaanderen is nog niet klaar met de leidraad, enz. Het is nl. belangrijk dat deze zwemzones veilig, goed en snel worden ingericht.
Na het proefproject kunnen we de resultaten evalueren, en/of bijsturen indien nodig."
Stijn De Roo: "We hebben de afgelopen jaren al heel wat werk verricht rond het mogelijk maken van zwemmen in open water. Het is jammer dat we nu niet sneller kunnen schakelen om deze zomer al een frisse duik te kunnen nemen, maar ik kijk alvast uit naar de eerste realisatie van een vrije zwemzone in Gent.”
De volledige tussenkomst van Stijn kan je (her)bekijken via deze link.