Veiligheid en drukte tijdens het Lichtfestival

Het Lichtfestival 2024 lokte op 5 dagen tijd ongeveer 600.000 bezoekers. Vergeleken met 2021 is dat geen recordaantal - toen kwamen er 810.000 kijklustigen naar onze stad. Op het parcours van deze editie zorgden de vele bezoekers, voornamelijk op zaterdagavond, op bepaalde plaatsen wel voor grote drukte. Zo was er een opstopping in het station Gent-Sint-Pieters op zaterdagavond. De NMBS zette daarvoor twee extra treinen in. Bezoekers meldden mij ook opstoppingen en grote drukte in de Hoogpoort.

Fractievoorzitter Stijn De Roo stelde hierover volgende vragen op de gemeenteraad:

1. Hoe evalueert de burgermeester de veiligheid en de drukte tijdens het Lichtfestival? Hoeveel meldingen en incidenten zijn er geweest?
2. Hoe verliep de communicatie tussen de politie en de NMBS tijdens de drukte in het station Gent-Sint-Pieters?
3. Op welke manier werd de drukte in de binnenstad in de gaten gehouden? Heeft de politie drones ingezet? Wat waren de resultaten?
4. Welke lessen worden er meegenomen naar de volgende editie?

Burgemeester De Clercq antwoordde:

"Dankzij de inspanningen van heel wat partners en disciplines kunnen we vanuit veiligheidsoogpunt terugblikken op een meer dan geslaagde editie.

Met ongeveer 600.000 bezoekers, verspreid over 5 dagen, was dit een beheersbare editie qua publieksopkomst. De zaterdag met net geen 200.000 bezoekers kende de grootste publieksdrukte.

Maar ook die avond is al bij al zonder noemenswaardige problemen verlopen. Bij de politie zijn bijvoorbeeld geen meldingen binnengekomen van overcrowding, waren er geen meldingen die betrekking hadden met de publieksdrukte. Dit is mede te danken door de goede organisatie en communicatie tussen de mensen in de commandopost en de mensen op het terrein waardoor er steeds kon geanticipeerd worden op de grote, wijzigende publieksdrukte. De politie was zowel in uniform als in burger sterk aanwezig op het terrein.

Ook de voorafgaande voorbereidingen, zoals het uitstippelen van een uitgestrekt parcours, het obstakelvrij maken van het parcours, het voorzien van bypasses, het uitwerken van een gedetailleerd veiligheidsdossier,… dragen bij tot het goede verloop van dergelijke grootschalige massamanifestatie.

Maar zelf bereid je je minutieus en lang op voorhand voor, dan nog moet je steeds rekening houden met onvoorziene zaken en scenario’s, denk maar aan de boerenbetoging op donderdag.

Dergelijke organisatie is dan ook enkel maar mogelijk dankzij een goede en flexibele  samenwerking tussen tal van partners, zowel op het terrein als achter de schermen.

Stadsintern met de Dienst Feesten, politie, brandweer, de medische discipline en noodplanning, de gemeenschapswachten, de dienst communicatie, Mobiliteitsdienst,…

Maar ook met externe partners zoals de Lijn, de NMBS, de Scheepvaartpolitie, Ivago,…

Ik wil iedereen, die van dicht of ver zijn of haar steentje heeft bijgedragen, bedanken voor het goede verloop.

Met betrekking tot de communicatie tussen de NMBS en de politie, kan ik meegeven dat de Commandopost Operaties een directe lijn had met de ploegen van de Spoorwegpolitie, ploegen die in beide stations toezicht hielden op de in- en uitstroom van de bezoekers die met de trein de verplaatsing maakten van en naar Gent.

Ook het nationaal coördinatiecentrum NARAIL van de Spoorwegpolitie, waar alle camera’s van de stations in België gemonitord worden, volgde de publieksstromen op in de stations van Gent-Sint-Pieters en Gent-Dampoort. Op de drukste avond, de zaterdagavond, is dan inderdaad beslist geworden om nog in een extra treinaanbod te voorzien.

Collega De Roo, wat uw vraag betreft hoe de drukte werd gemonitord, daarbij kan ik verwijzen naar de gemeenteraadsbeslissing van januari over de inzet van de tijdelijke vaste camera’s. Op strategische plaatsen van het parcours werden 33 camera’s geplaatst om onder andere de publieksstromen in real time te observeren en te kanaliseren via de commandopost.

Daarenboven werden er nog eens 2 politiedrones ingezet om snel en adequaat aanvullende beelden te kunnen maken ter ondersteuning van de leidinggevenden in de commandopost en op het terrein.

Op basis van deze beelden konden de juiste beslissingen genomen worden om een veilig verloop van het festival te bewerkstelligen. De combinatie van vaste camera’s langsheen het parcours en drones zijn een essentiële factor in het monitoren van dergelijk grootschalig evenement.

Tot slot, net zoals bij de voorgaande edities, wordt er ook voor deze editie een evaluatie gemaakt door alle betrokken diensten. Dit is nog work in progress dat één van de komende maanden zal opgeleverd worden. Als hier verbeterpunten naar voren komen, zal er hiermee uiteraard rekening gehouden bij een volgende editie."

Stijn De Roo: "Ik bedank iedereen die ertoe heeft bijgedragen dat het een succesvolle editie van het Lichtfestival is geworden, ook op vlak van veiligheid. Rond communicatie is er nog altijd werk aan de winkel, maar er zijn al stappen vooruit gezet. De evaluatie die nu wordt opgemaakt door verschillende diensten kan helpen om dit bij de volgende editie nog verder te optimaliseren."

De volledige tussenkomst van Stijn kan je (her)bekijken via deze link.