Weesfietsen blijven een hardnekkig probleem in Gent. De afgelopen jaren werden er telkens meer dan 4.500 weesfietsen per jaar uit het straatbeeld gehaald.
De verwijdering ervan kost tijd en energie. Zo voert de Fietsambassade - naast het ophalen van de weesfietsen - minstens tweemaal een plaatsbezoek uit om labels aan te brengen.
Er bestaan toepassingen, waarbij artificiële intelligentie (AI) wordt gebruikt, waarmee weesfietsen en/of foutgeparkeerde fietsen kunnen worden gedetecteerd. Er kan hiermee ook worden nagegaan hoelang deze fietsen al op die plaats staan.
Gents gemeenteraadslid Stijn De Roo (cd&v) stelde hierover volgende vragen aan de bevoegde schepen:
Schepen Vandenbroucke antwoordde:
"Het probleem van weesfietsen blijft inderdaad een hardnekkige uitdaging in onze stad. Elk jaar verwijdert de Fietsambassade meer dan 4.500 weesfietsen uit het straatbeeld. Dat vraagt niet alleen tijd en inzet op het terrein, maar ook middelen. Vandaag wordt ongeveer 20% van de werking “fietsparkeren” van de Fietsambassade – goed voor zo’n 260.000 euro per jaar – ingezet op het beheer van weesfietsen. Dat omvat niet alleen het detecteren, ophalen, stockeren en afhandelen van deze fietsen, maar ook een reeks preventieve maatregelen, zoals de inrichting van fietswrakvakken en de mogelijkheid tot gratis ophaling aan huis.
Net die preventieve aanpak is één van de sleutels om efficiënter te kunnen werken. Door in te zetten op gerichte communicatie, duidelijke signalisatie en structurele oplossingen, proberen we te vermijden dat fietsen onnodig lang blijven staan en als weesfiets moeten worden behandeld. Zo winnen we niet alleen aan efficiëntie, maar zorgen we ook voor een betere dienstverlening naar de burger toe.
Wat de inzet van artificiële intelligentie betreft: we volgen de technologische ontwikkelingen op de voet. Vandaag zijn er wel degelijk systemen op de markt die AI inzetten om wees- of fout geparkeerde fietsen te detecteren, maar die functioneren voorlopig enkel in afgesloten of gecontroleerde omgevingen, zoals afgesloten fietsenparkings. Daar kunnen aankomst- en vertrektijden nauwkeurig geregistreerd worden, wat cruciaal is voor de werking van zulke systemen.
Op het openbaar domein is de situatie echter veel complexer. Fietsen zijn moeilijker te detecteren via beeldherkenning, er zijn geen nummerplaten, en het is vandaag technisch niet haalbaar om op grote schaal een sluitend systeem te implementeren dat automatisch kan nagaan hoe lang een fiets ergens gestald staat. We bekijken uiteraard wat andere steden doen en staan open voor innovatie, maar de verwachting is dat er op korte termijn geen kant-en-klare AI-oplossing zal zijn voor deze context.
De Fietsambassade blijft dus inzetten op een mix van efficiënte organisatie, slimme preventie en technologische vernieuwing waar mogelijk. We blijven daarbij openstaan voor vernieuwing, maar met realistische verwachtingen over wat technologie vandaag kan betekenen op het openbaar domein."
Stijn De Roo: "AI-technologie kan een belangrijke rol gaan spelen in de handhaving tegen weesfietsen. Ik roep de Stad op om een proefproject op te starten om zo de Fietsambassade te ondersteunen in een effectievere inzet van haar mensen en middelen."
Het Vlaams Actieplan Duurzaam Pesticidengebruik tot 2027 maakt deel uit van het door de EU-Richtlijn 2009/128/EG geplande Nationale Actieplan NAPAN. In het Actieplan is bepaald om over vul- en spoelplaatsen “de knelpunten in VLAREM rond de aanleg en vergunning ervan aan te pakken.”
In het geïntegreerd investeringsprogramma voor 2025-2027 dat op 14 juli 2025 werd goedgekeurd, werd 3.800.000 euro gereserveerd in 2026 voor fase 2 van het dossier R43, dat het aanleggen van een fietstunnel in de Raverschootstraat bevat.
Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), de stad Gent en Farys plannen een heraanleg van de Antoon Catriestraat en de Boskeetstraat in Drongen, waarbij de veiligheid van de fietsers centraal staat. Er komen onder meer een nieuwe rotonde aan de Luchterenstraat en de Gavergrachtstraat, een compacter kruispunt aan de Beekstraat, en veiligere oversteekplaatsen aan Basisschool Mijlpaal.