Mandaatsnota van de Gentse stadsbouwmeester en de aanpak van de groenklimaatassen

Publicatiedatum

Auteur

Stijn De Roo

Deel dit artikel

In zijn nieuwe mandaatsnota “Anders Stad Bouwen” voor de periode 2024–2029 pleit stadsbouwmeester Peter Vanden Abeele voor een fundamenteel andere aanpak van de stedelijke ontwikkeling in Gent. Volgens de stadsbouwmeester zijn de klassieke instrumenten en procedures onvoldoende om uitdagingen zoals betaalbaar wonen, ruimtedruk en klimaatadaptatie doeltreffend aan te pakken.

De nota stelt ook op het vlak van publieke ruimte een koerswijziging voor. In plaats van versnipperde investeringen pleit de stadsbouwmeester voor het realiseren van één strategische groenklimaatas. Hij stelt expliciet dat losse ingrepen verspreid over de stad niet volstaan om de noodzakelijke robuuste adaptieve ruimte te creëren. Om versnippering en onhoudbaar beheer te vermijden, pleit hij voor een grootschalig, geïntegreerd project met echte toekomstwaarde.

Volgens de nota moet daarbij worden ingezet op een programmawerking rond groenklimaatassen (GKA’s), waarbij middelen en beleidsdoelstellingen gekoppeld worden en samenwerking tussen stadsdiensten wordt versterkt. Per beleidsperiode zou één strategische GKA prioritair aangepakt moeten worden, naar analogie met vroegere stadsvernieuwingsprojecten.

Gents gemeenteraadslid Stijn De Roo (cd&v) stelde hierover volgende vragen aan de bevoegde schepen:

  1. Hoe staat de schepen tegenover de geformuleerde voorstellen? Zal de schepen ingaan op de suggestie om te focussen op één GKA, zoals bepleit in de nota van de stadsbouwmeester? Zo ja, welke en met welke timing en partnerschappen zal dit gebeuren? Zo nee, waarom niet?
  2. Hoe staat de schepen tegenover de voorgestelde programmawerking rond groenklimaatassen? Graag meer uitleg.
  3. Ziet de schepen een rol weggelegd voor participatie en wijkbetrokkenheid bij de selectie, vormgeving en realisatie van zo’n strategische GKA? Zo ja, hoe zal deze participatie worden georganiseerd? Zo nee, waarom niet?

Schepen Van Braeckevelt antwoordde:

"Ik ben erg blij dat de Stadsbouwmeester in zijn mandaatnota veel aandacht schenkt aan een klimaatrobuuste en groene stad. Losse ingrepen verspreid over de stad zullen inderdaad niet volstaan om de Stad te wapenen tegen klimaatverandering en de achteruitgang van de biodiversiteit. Daarom werken we als stad al geruime tijd aan de realisatie van grotere groenstructuren zoals de 5 groenpolen, de 8 groenklimaatassen en de wijkparken. Zo zetten we in op bebossing, het beschermen van bestaande groengebieden (oa. via RUP Groen) en de uitbouw van de valleigebieden van de Leie en de Schelde. Daarnaast zetten we ook in op het behoud en de realisatie van lineair groen langs infrastructuren zoals spoorwegen, de R40, de R4, verschillende steenwegen, … Het groenstructuurplan vormt hierbij de basis zodat vergroeningsacties niet ad hoc en versnipperd gebeuren maar bijdragen aan een robuuste en aaneengesloten groenstructuur die over de ganse stad wordt uitgerold. 

Daarnaast spelen ook de kleinere ingrepen op het niveau van straten en pleinen een belangrijke rol om het hitte-eiland effect en droogte tegen te gaan, overstromingen te vermijden en de leefbaarheid in de stad te verbeteren. Daarom worden waar mogelijk straatbomen aangeplant en ruimte voor infiltratie voorzien (plantvakken, wadi’s, infiltreerbare verharding, …) en gaan we voor maximale ontharding en minimale verharding. De urgentie is immers zeer groot: het aantal hittedagen neemt toe, droogteperiodes zijn nefast voor het openbaar groen en de gezondheid van de mensen, buien worden heviger, ... We moeten op alle mogelijke manieren regenwater vasthouden en hergebruiken en de stad verkoelen. 

Terecht wordt aangehaald door de Stadsbouwmeester dat dit op een kwalitatieve en weldoordachte manier moet gebeuren met voldoende aandacht naar efficiënt en haalbaar beheer. Daarom maken we fiches op met richtlijnen om de belangrijke bouwstenen voor klimaatrobuuste straten en pleinen (plantvakken, geveltuinen, individuele bomen, infiltratiekommen, wadi’s, … ) aan te leggen op de juiste plek en op een kwalitatieve manier waarbij minimaal beheer nodig is.  

Wat de realisatie van de groenklimaatassen betreft, focussen we deze legislatuur op 2 assen nl. GKA 4 Bovenschelde en GKA 5 Parkbos Gent. De selectie van deze twee assen is gebaseerd op het aantal opportuniteiten langs deze assen om ze effectief op korte termijn te realiseren en dit zowel via stadsprojecten als via projecten van externen.  

We plannen ook een ontwerpend onderzoek voor Groenklimaatas 6 – De Leie en blijven ook alert voor mogelijke opportuniteiten langs de andere groenklimaatassen.  

De timing van de realisaties zal afhangen van beschikbare stadsbudgetten en de timing van initiatieven van derden. Voor de realisatie van de prioritaire assen GKA 4 en GKA 5, wordt er gezocht naar partnerschappen met private ontwikkelaars, Universiteit Gent, UZ Gent, Thuispunt Gent, Vlaamse Maatschappij voor sociaal wonen en anderen.  

Volgende projecten worden deze legislatuur sowieso gerealiseerd langs GKA 4: 

  • Integrale heraanleg Toemaattragel (Stad Gent): knip voor autoverkeer, ontharding, vergroening – in uitvoering 
  • Realisatie wijkpark Stropkaai (private ontwikkelaar): realisatie grootschalige studentenhuisvesting + openbaar park via groenlast 
  • Verbreding groenklimaatas ter hoogte van Verzetspad (private ontwikkelaar): realisatie grootschalige studentenhuisvesting + realisatie GKA via Rup Bellevue – in uitvoering 
  • Verbreding groenklimaatas ter hoogte van Verzetspad (private ontwikkelaar): realisatie wonen + kantoren + studentenhuisvesting + realisatie GKA via Rup Groenas 4 

Ik wil deze legislatuur de projectwerking rond de Groenklimaatassen verderzetten waarbij een groenklimaatassencoördinator de regie opneemt. De coördinator werkt samen met de verschillende stadsdiensten en zorgt ervoor dat de GKA-doelstellingen worden meegenomen in alle stadsprojecten binnen de GKA-zones zoals de heraanleg van straten, de herontwikkeling van scholensites, de realisatie van sportsites, de bouw van een buurthuis,  ... Hierbij wordt gewerkt volgens een programma-logica: alle stadsprojecten die bijdragen aan de uitbouw van de groenklimaatassen krijgen het label ‘GKA’ en worden als prioritair aangegeven.  

Bij de verschillende deelprojecten die bijdragen aan de uitbouw van deze groenklimaatassen, zal de wijk betrokken worden zoals dat gebeurt bij andere stadsprojecten en projecten van externen.  

Deze legislatuur zal er sterk ingezet worden op de zichtbaarheid van de groenklimaatassen voor het grote publiek via terreincommunicatie, fietstochten langs de groenklimaatassen, de verdere uitbouw van de webpagina rond de GKA, … Dit zal de betrokkenheid van de Gentse inwoners bij het project vergroten."

Nieuws

Ontbreken van de Pretkamjonet in de deelgemeenten van Gent

De Pretkamjonet is een bestelwagen boordevol spelmateriaal die tijdens de schoolvakanties naar verschillende pleinen in Gent rijdt. Kinderen tussen 3 en 11 jaar vinden er fietsen, grote spelen, sportmateriaal, circusspullen en een springkasteel.

143 miljoen euro Vlaamse investeringen in Gent voor periode 2025 - 2027

Vlaanderen voorziet de komende drie jaar meer dan 143 miljoen euro aan concrete infrastructuurprojecten in en rond Gent. Er zijn voor de stad ook drie 'Grote Projecten' voorzien: Gentspoort (940 miljoen euro), R4 West/Oost (777 miljoen euro) en stelplaats Wissenhage (180 miljoen euro).

Stand van zaken van het landinrichtingsproject Moervaartvallei

De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het landinrichtingsproject Moervaartvallei, dat ligt ten noordoosten van Gent, op het grondgebied van Gent (Sint-Kruis-Winkel en Mendonk), Wachtebeke, Moerbeke, Lochristi, Lokeren, Sint-Niklaas en Stekene. Via landinrichting bouwt de VLM samen met haar partners de verschillende openruimtefuncties (landbouw, natuur, recreatie, waterbeheer, landschap en onroerend erfgoed) verder uit.