“VLAIO zal in de loop van september 2023 een projectoproep lanceren voor uitrol van walstroom in de Vlaamse zeehavens. Mijn administratie onderzoekt momenteel hoe de Vlaamse overheid kan bijdragen tot de realisatie van walstroom in de Vlaamse zeehavens. Een duidelijk standpunt mag verwacht worden tegen eind 2023,” liet minister Lydia Peeters (Open Vld) aan Vlaams volksvertegenwoordiger Stijn De Roo (cd&v) weten als antwoord op zijn schriftelijke vraag.
De projectgroep walstroom zeeschepen is sinds 2021 acht keer samengekomen om walstroom in de volledige breedte te bespreken.
Wat het overleg met de omliggende landen betreft, zijn er in de loop van 2023 gesprekken geweest met Nederland en Duitsland.
Zoeken naar Europese subsidies voor de financiering van walstroom in de havens die het memorandum of understanding ondertekenden, maakt deel uit van het lopende onderzoek. Met CEF Transport stimuleert de Europese Unie (EU) gerichte investeringen die de ontwikkeling ondersteunen van goede trans-Europese transportnetwerken. Het budget voor de Alternative Fuels Infrastructure Facility (AFIF) bedraagt momenteel 600 miljoen euro. De AFIF ondersteunt de uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen langs het TEN-T-netwerk. Een van de prioriteiten binnen AFIF is de ondersteuning van walstroom in zeehavens, binnenhavens en luchthavens. De subsidie wordt gecombineerd met een lening van banken, zoals de Europese Investeringsbank (EIB), nationale/regionale investeringsbanken of commerciële banken. Dit noemt men ‘blending’. De einddatum voor het indienen van een projectidee is 26 september 2023 en officieel indienen gebeurt op 7 november 2023. De maximale subsidie bedraagt 30% cofinanciering, of een vaste bijdrage voor laadinfrastructuur. Terminals en havenbedrijven kunnen in principe inschrijven voor deze subsidies.
De rol van Vlaanderen in de financiering en het budget voor walstroomprojecten in Vlaamse havens zal bepaald worden op basis van het onderzoek. Een subsidiekanaal dat zeker ter beschikking komt in de loop van september 2023 is de projectsubsidie van VLAIO.
Er werd een werkgroep walstroom opgericht, waar alle kennis rond walstroom gebundeld wordt. Daarnaast vindt er ook regelmatig overleg plaats met de Nederlandse administratie. Recent werd ook een EU-InterReg project ingediend rond walstroombesluitvorming. Vlaanderen neemt ook deel aan een Horizon 2020 EU-project, samen met Port of Antwerp-Bruges (PoAB), rond niet-technische barrières voor de aanleg van duurzame havens (ruimer dan walstroom).
Port of Antwerp-Bruges (PoAB) startte al een aantal dossiers op voor laad- en wisselstations voor batterijcontainers die gebruikt worden door de binnenvaart. De opslagcapaciteit van deze containers ligt tussen 2 en 3 MWh. Voor de haven in beheer van de stad Antwerpen (zone MAS) werd een project uitgewerkt om de dokken te voorzien van walstroom, net als voor de Steenkaai. Fluvius neemt de investeringen op in de periode 2022 tot 2025. PoAB vroeg een aantal offertes op voor de walstroom van zeeschepen. Het gaat om apparatuur met laadspanningen op 3 of 5 kV met omvormers naar 60Hz en vermogens tot 6 MVA per laadpunt. Ook voor de binnenvaart is de vermogensbehoefte per scheepstype in kaart gebracht. Voor de binnenschepen werd samengewerkt om een laadkast aan te besteden die zowel op het net van De Vlaamse Waterweg als op het distributienet kan worden aangesloten. Voor de energieafrekening wordt gestreefd naar een Benelux-standaard.
Stijn De Roo: “Walstroom voor zeeschepen is een belangrijke stap voor de verbetering van de luchtkwaliteit en de vermindering van CO2-uitstoot. Het Vlaamse standpunt wordt verwacht tegen eind 2023.
De financiering zowel vanuit Europa als vanuit Vlaanderen is duidelijk nog een pijnpunt. In deze moeten nog knopen doorgehakt worden. Hoe vlugger hoe beter!”
Bron afbeelding: Departement Mobiliteit en Openbare werken