Vlaams volksvertegenwoordiger Stijn De Roo (cd&v) ondervroeg minister van Economie en partijgenoot Jo Brouns over het rapport dat op 3 oktober 2023 verscheen ‘Ondernemerscultuur en ondernemend gedrag in Vlaanderen: situatie 2022’, op basis van de bevraging die werd uitgevoerd eind 2022 door ECOOM-STORE UGent bij meer dan duizend Vlamingen tussen 18 en 64 jaar. De publicatie werd opgemaakt in opdracht van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie (DEWI) van de Vlaamse overheid.
Het rapport ‘Ondernemerscultuur en ondernemend gedrag in Vlaanderen’ – dat aan zijn zevende editie toe is – is een vaste waarde in de beleidsrapporten. Het rapport bevroeg eind mei 2022 meer dan duizend Vlamingen tussen 18 en 64 jaar. We beschikken vandaag over internationaal vergelijkbare cijfers sinds 2007,” antwoordde minister Brouns aan De Roo.
Wat de algemene vaststellingen betreft, stelt de minister dat het nuttig is om periodiek over dit rapport te beschikken om de situatie heel goed te kunnen volgen. In het algemeen zijn de bevindingen van het rapport niet zo verrassend en niet zo alarmerend.
Hoewel de maatschappelijke perceptie rond ondernemerschap enigszins is verslechterd en net zoals in de coronajaren 2020 en 2021 slechts weinig Vlamingen opportuniteiten zien om te ondernemen, blijft het aantal personen die toch een eigen zaak opstart groot.
In totaal was 14,6 procent van de bevolking tussen 18 en 64 jaar eind 2022 actief als startende of recent gestarte ondernemer. Hiermee doet Vlaanderen het internationaal gezien zeer goed en beter dan bijvoorbeeld Nederland, Duitsland, Zweden of Frankrijk. De Vlaming is dus zeker niet minder ondernemend, ook niet in een lastig jaar zoals het jaar 2022.
De minister evalueert dat zowel de pandemie als de internationale geopolitieke situatie Vlamingen versterkt in hun voorzichtige houding ten aanzien van het opstarten van een eigen zaak.
De globale beeldvorming over succesvol ondernemen in een hoogtechnologische maatschappij neemt de Vlaamse Regering ter harte via de geplande FTI-beurzen (Flanders Technology & Innovation). De klemtoon ligt hier niet alleen op het ondernemen, maar de hele actie is wel opgezet om ook het geloof in eigen kunnen van de Vlaming aan te sterken en te tonen dat Vlaanderen klaar is om kandidaat-ondernemers te steunen.
De zogenaamde faalangst gaat vooral over het beheersen van de vaak financiële bedrijfsrisico’s. Om de faalangst van ondernemers te verminderen werden extra capaciteit en dienstverleners voorzien om prestarters te helpen hun eerste ondernemingsplan op te maken. Het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) werkt hiervoor samen met Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV), die de startlening geeft, en met VDAB, die samen met VLAIO werklozen toeleidt naar ondernemerschap. Als de ondernemer inzicht krijgt in wat hij moet doen om geld te verdienen, zal hij beter kunnen inschatten welk risico hij neemt en neemt de faalangst af.
Er wordt sterk gewerkt op ondernemersvaardigheden vanuit het onderwijs en via Syntra worden ondernemerschapstrajecten aangeboden om in specifieke sectoren en domeinen succesvol te ondernemen.
Op het vlak van financiering worden bestaande succesvolle maatregelen verdergezet. De startlening van PMV, de samenwerking met microStart en Hefboom, de dienstverlening van Business Angels Netwerk (BAN) Vlaanderen enzovoort.
Daarnaast is er ook de succesvolle invoering van de innovatieve starterssteun. Dat steunmechanisme richt zich tot innovatieve ondernemers die de kans krijgen een moeilijk businessmodel tot ontplooiing te brengen
Stijn De Roo: “Vlaanderen beschikt nog steeds over een goed ondernemersklimaat. Richting starters is Vlaanderen nog steeds een voorbeeld voor veel andere regio’s. Die koppositie moeten we trachten te behouden. Dergelijke rapporten zijn dan ook van belang om de vaststellingen in een economisch onzeker klimaat te kunnen vastpakken.
Ik juich toe dat er ook initiatieven genomen worden om jongeren te stimuleren richting ondernemerschap.”
Het volledige verslag van de tussenkomst tijdens de commissie vind je via deze link.