In opvolging van eerdere vragen ondervroeg Vlaams volksvertegenwoordiger Stijn De Roo (cd&v) zowel bevoegd minister Lydia Peeters (Open Vld) als bevoegde Gentse schepen Filip Watteeuw (Groen) over de verkeersveiligheid voor fietsers in de Gentse havenzone.
Het kruispunt Langerbruggekaai (N474) - Wondelgemkaai (N458) - Kluizensesteenweg- Bruggravenlaan (N458) is een gevaarlijke oversteek voor fietsers die zich van en naar het veer van Langerbrugge verplaatsen. Voor auto’s en vrachtwagens die aan 70 km/u uit de richting van Gent komen is het kruispunt, dat net na een bocht gelegen is, zeer slecht zichtbaar. Dit leidt tot gevaarlijke verkeerssituaties.
De Langerbruggekaai (N474) zelf is ook al langer bekend als een onveilige straat voor fietsers. Het veel te smalle fietspad op een weg met veel zwaar verkeer langs de Langerbruggekaai en de Terdonkkaai is een zogenaamd ‘moordstrookje’.
In de Gentse haven moet het woon-werkverkeer met de fiets een pak veiliger kunnen, aldus De Roo.
Hieronder vindt u de vragen van De Roo en telkens het antwoord van minister Peeters en van Schepen Watteeuw.
1. Wat betreft het kruispunt Langerbruggekaai (N474) - Wondelgemkaai (N458) - Kluizensesteenweg - Bruggravenlaan (N458): Welke maatregelen kunnen er op korte en lange termijn genomen worden om het kruispunt veiliger te maken voor fietsers?
Minister Peeters: dit jaar wordt de opdracht van werken aanbesteed voor de volledige heraanleg van het deel Kluizensesteenweg tussen de Wondelgemkaai en de spoorweg. Daarbij zal een veilig vrijliggend dubbelrichtingsfietspad worden aangelegd, en ook de oversteek op het kruispunt (N458 x N474) met de Wondelgemkaai wordt veiliger gemaakt voor de fietsers van en naar het veer Langerbrugge. De uitvoering van deze werken is voor uiterlijk volgend jaar.
Schepen Watteeuw: de huidige brug wordt een voetgangers- en fietsbrug met een nieuwe fietsoversteek naar het geplande dubbelrichtingsfietspad in de Kluizensesteenweg. Op korte termijn nemen we geen andere nieuwe specifieke maatregelen op dit kruispunt. Dit kruispunt zit vervat in een heraanlegdossier, uiteraard met de nodige aandacht voor voetgangers en fietsers. De huidige wegenis is grotendeels in beheer bij het Vlaamse Gewest en de brug valt onder de Dienst Maritieme Toegang. Er zijn evenwel onderhandelingen lopende om een deel van de wegenis over te dragen naar het Havenbedrijf en de Stad Gent.
2. Is het plaatsen van een bord ‘gevaarlijk kruispunt’ een mogelijke oplossing? Graag meer uitleg.
Minister Peeters: de wegcode is van toepassing, en deze is wettelijk geregeld met de bestaande signalisatie. Bijkomende of overbodige borden zorgen enkel voor minder zichtbaarheid aan het kruispunt. De toevoeging van een bord in de trant van ‘gevaarlijk kruispunt’ draagt nauwelijks of niet bij tot de veiligheid, want het effect van dergelijke bijkomende borden blijkt van zeer korte duur.
Schepen Watteeuw: we streven naar een zo leesbaar mogelijk openbaar domein waarbij we enkel de noodzakelijke signalisatie willen plaatsen. Extra signalisatie verlegt namelijk de focus van weggebruikers en is niet altijd een gunstige oplossing. Een bord “gevaarlijk kruispunt” is daarom momenteel niet in overweging.
3. Is het toevoegen van een snelheidsbord op het kruispunt een mogelijke oplossing? Graag meer uitleg.
Minister Peeters: het toevoegen van een snelheidsbord of extra signalisatie is overbodig, de snelheid en de verkeersregeling zijn reeds wettelijk geregeld met de aanwezige borden en signalisatie. Overbodige borden en signalisatie voegen niets toe aan de verkeersveiligheid.
Schepen Watteeuw: een snelheidsbeperking invoeren zonder extra (infrastructurele) maatregelen in deze omgeving heeft maar beperkt nut. Daarom zet de politie ook geregeld in op anonieme snelheidscontroles.
4. Is het toevoegen van extra signalisatie op het kruispunt een mogelijke oplossing? Graag meer uitleg.
Minister Peeters: overbodige borden en signalisatie voegen niets toe aan verkeersveiligheid.
Schepen Watteeuw: extra signalisatie verlegt de focus van weggebruikers en is niet altijd een gunstige oplossing.
-
Is het invoeren van een snelheidsbeperking een mogelijke oplossing? Graag meer uitleg.
Minister Peeters: de gemeenten Gent, Evergem en Zelzate zijn in 2019 gestart met overleg om het snelheidsregime op verschillende wegen in het havengebied aan te passen. Dit overleg is stilgevallen bij de start van Corona en nog niet opnieuw opgestart.
Schepen Watteeuw: een snelheidsbeperking invoeren zonder extra (infrastructurele) maatregelen in deze omgeving heeft maar beperkt nut. Daarom zet de politie ook geregeld in op anonieme snelheidscontroles. Snelheidscontroles zijn een bevoegdheid van de politie.
5. Welke initiatieven staan er op de planning om een veiligere fietsinfrastructuur in het havengebied te realiseren?
Minister Peeters: dit jaar wordt de opdracht van werken aanbesteed voor de volledige heraanleg van het deel Kluizensesteenweg tussen de Wondelgemkaai en de spoorweg. Daarbij zal een veilig vrijliggend dubbelrichtingsfietspad worden aangelegd, en ook de oversteek op het kruispunt (N458 x N474) met de Wondelgemkaai wordt veiliger gemaakt voor de fietsers van en naar het veer Langerbrugge. De uitvoering van deze werken is voor uiterlijk volgend jaar.
Schepen Watteeuw: het Raamplan Fiets bevat een lijst van maatregelen die zorgen voor een veiligere (fiets)infrastructuur in de Gentse Havenzone. Deze is tot op vandaag nog niet gewijzigd, maar als er zich kansen voordoen, zullen we die in lopende processen integreren.
6. Welke plannen zijn intussen gemaakt om de veiligheid voor fietsers op de Langerbruggekaai te verhogen? Wat is de verwachte timing voor de uitvoering?
Minister Peeters: het is niet de bedoeling dat fietsers nog via de Langerbruggekaai fietsen, aangezien die weg vooral voor vrachtverkeer dienst doet. Er zijn parallelle veilige fietsinfrastructuren aanwezig in het achterliggende gebied. Er wordt nu gezocht naar oplossingen om de bedrijven langs de Langerbruggekaai vanaf die achterliggende fietspaden toegankelijk te maken voor fietsers. Daarbij ontstaat nauwelijks tot geen omrijfactor voor de fietsers. De bedrijven zijn reeds gecontacteerd, en voorstellen worden besproken.
Schepen Watteeuw: Stad Gent is geen wegbeheerder in de Langerbruggekaai en we kunnen geen sluitend antwoord geven op de vraag welke plannen er zijn voorzien voor de fietsveiligheid daar. Het is de bedoeling om op lange termijn de fietsers los te koppelen van de N474 en deze te heroriënteren naar parallelle tracés, zoals bvb. de oude spoorweg. Ter hoogte van Stora Enso wordt ook gewerkt richting een nieuwe doorsteek naar het veer Langerbrugge. Voor de dossiers staan we in contact met de verschillende partners.
7. Wat is de stand van zaken van de overdracht van de gewestwegen naar de stad Gent?
Minister Peeters: de wegen zijn nog niet overgedragen
Schepen Watteeuw: het is binnen de antwoordtermijn van deze vraag niet mogelijk om voor de stand van zaken van de overdracht van de gewestwegen een volledige stand van zaken mee te geven voor alle projecten waar een mogelijke overdracht ter sprake komt of in voorbereiding is.
Het overleg met AWV is inderdaad lopende voor alle gewestwegen met betrekking tot al of niet overname en de voorwaarden die hier dan aan moeten gekoppeld worden, zoals in welke toestand wegen overgedragen worden.
8. Wat betreft het actieplan: Wat is de stand van zaken van het actieplan voor de verdere realisatie van een veilige fietsinfrastructuur in en rond de Gentse havenzone?
Minister Peeters: het raamplan voor de fietsinfrastructuur in de Gentse haven is in actualisatie. Ook wordt daarij een nieuwe actieplan voorbereid, met maatregelen en ingrepen op kortere en langere termijn.
Schepen Watteeuw: het Raamplan Fiets krijgt bij alle wegbeheerders in de Gentse Havenzone de nodige focus en budget i.f.v. onderhoud en/of heraanleg. Door meer te investeren in veilige fietsinfrastructuur verwachten we een toename in de verkeersveiligheid, met uiteraard een focus op de veiligheid en het comfort van fietsers. De grote lijnen van het Raamplan zijn gekend en liggen al grotendeels vast als kader. Het plan is evenwel nog steeds niet volledig klaar en dus ook nog niet officieel goedgekeurd. Het is daarnaast binnen de antwoordtermijn van deze vraag ook niet mogelijk een volledige update mee te geven van alle specifieke projecten die gekoppeld zijn aan dit Raamplan Fiets. De grote lijnen van het plan zijn dus al vrij concreet, maar nog niet de detailuitwerkingen.
9. Op welke manier kan het actieplan een oplossing bieden voor de hierboven geschetste problemen?
Minister Peeters: in het actieplan zal ook een plan voor de fietsontsluiting voor de bedrijven langs de Langerbruggekaai worden opgenomen.
Schepen Watteeuw: zie antwoord 3.
Stijn De Roo: “Fietsen in de Gentse havenzone moet op korte termijn veiliger worden!
Ik roep de minister en de schepen op om tot een snelle en veilige oplossing te komen voor de onveilige situaties voor fietsers. Ik ben tevreden dat er maatregelen worden genomen, maar ik ben tegelijk bezorgd dat ze niet snel genoeg gaan. Daarom pleit ik ervoor om de onveilige situaties via verkeersborden aan te duiden en snelheidscontroles uit te voeren.
Het duurt wellicht nog jaren vooraleer fietsers de bedrijven aan de Langerbruggekaai langs een alternatieve ontsluiting kunnen bereiken. Tot zolang blijven die moordstrookjes gevaarlijk voor de werknemers.
Er zijn verschillende wegbeheerders actief in het havengebied en dat maakt de coördinatie er niet gemakkelijker op. Zolang de onderhandelingen niet rond zijn om een deel van de wegenis over te dragen, zullen stad Gent, Vlaanderen en het Havenbedrijf nauw moeten samenwerken aan veiligere oplossingen voor fietsers!"